ماشین ظرفشویی یکی از ابزارهای مهم و پرکاربرد در آشپزخانه‌های مدرن است که به شست‌وشوی سریع و موثر ظروف کمک می‌کند. با این حال، استفاده نادرست از این دستگاه می‌تواند منجر به آسیب به ظروف شود. برخی از ظروف، به دلیل جنس خاص یا تزئینات آن‌ها، تحمل شرایط سخت ماشین ظرفشویی مانند دمای بالا و شوینده‌های قوی را ندارند. بنابراین، دانستن اینکه چه ظروفی را نباید داخل ماشین ظرفشویی قرار داد، می‌تواند به شما کمک کند که از خراب شدن یا از بین رفتن کیفیت ظروف خود جلوگیری کنید و عمر مفید آن‌ها را افزایش دهید.

ظروف چینی و کریستالی

ظروف چینی و کریستالی به دلیل ظرافت، زیبایی و طراحی‌های خاص خود بسیار محبوب هستند. اما قرار دادن این ظروف در ماشین ظرفشویی می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند.

آسیب به ظروف چینی و کریستالی 

ماشین ظرفشویی می‌تواند به راحتی باعث لب‌پر شدن یا شکستن ظروف چینی شود. همچنین، کریستال در برابر شوک‌های حرارتی بسیار حساس است و دمای بالا در داخل ماشین ظرفشویی می‌تواند به آن آسیب بزند. این ظروف به علت نازک بودن و حساس بودن سطح، در اثر برخورد با سایر ظروف یا فشار زیاد آب می‌توانند دچار ترک یا شکستن شوند.  

خش و ترک های ریز 

برخی از شوینده‌های قوی و دمای بالای آب در ماشین ظرفشویی می‌توانند باعث ایجاد خش و ترک‌های ریز روی سطح این ظروف شوند. این ترک‌ها به مرور زمان گسترش پیدا کرده و زیبایی ظاهری ظرف را از بین می‌برند. به علاوه، ایجاد خش می‌تواند سطح ظروف را آسیب‌پذیرتر کند و آن‌ها را نسبت به آسیب‌های بیشتر حساس‌تر کند. 

روش مناسب شستشو

 برای حفظ کیفیت و زیبایی ظروف چینی و کریستالی، بهترین گزینه شستشوی دستی است. این روش از آسیب‌های ناشی از حرارت و شوینده‌های قوی جلوگیری می‌کند. به‌ویژه اگر ظروف شما طرح‌های ظریف و تزئینی دارند، شستشوی دستی بهترین روش است.

ظروف نچسب (غیر استیل یا غیر چدن)

ظروف نچسب مانند تابه‌های تفلون، که سطح آن‌ها با لایه نچسب پوشیده شده است، به مراقبت ویژه‌ای نیاز دارند. این لایه‌ها با گذشت زمان ممکن است آسیب ببینند.

آسیب به لایه نچسب 

ماشین ظرفشویی می‌تواند با فشار آب بالا و مواد شوینده قوی به لایه نچسب این ظروف آسیب بزند. هنگامی که لایه نچسب آسیب ببیند، خاصیت ضد چسبندگی ظرف از بین رفته و پخت غذا مشکل می‌شود. علاوه بر این، مواد غذایی به راحتی به سطح ظرف می‌چسبند و تمیز کردن آن‌ها دشوار می‌شود.

خطر مواد شوینده قوی 

برخی مواد شوینده صنعتی و قوی می‌توانند با لایه نچسب واکنش نشان دهند و آن را تضعیف کنند. استفاده از شوینده‌های اسیدی یا قوی می‌تواند باعث از بین رفتن پوشش نچسب شده و ظرف را خراب کند. 

روش مناسب شستشو 

برای شستشوی ظروف نچسب، بهترین کار استفاده از اسفنج نرم و آب گرم است. از استفاده از سیم ظرف‌شویی و شوینده‌های قوی باید خودداری کنید. این کار به شما کمک می‌کند که لایه نچسب ظرف حفظ شده و خاصیت آن از بین نرود.

ظروف استیل با پوشش رنگی یا ظروف فلزی حساس

سرویس آشپزخانه رنگی به دلیل طراحی‌های متنوع و جذاب خود، در بسیاری از خانه‌ها استفاده می‌شود، اما این نوع ظروف به دلیل حساسیت به حرارت و مواد شوینده ماشین ظرفشویی باید با دقت بیشتری شسته شوند.

تغییر رنگ یا خش 

ظروف استیل رنگی ممکن است به دلیل حرارت زیاد ماشین ظرفشویی یا برخورد با مواد شوینده قوی رنگ خود را از دست بدهند. همچنین، در اثر ضربه‌های ناشی از سایر ظروف یا فشار زیاد آب، ممکن است خش‌های سطحی روی آن‌ها ایجاد شود. این خش‌ها می‌توانند به مرور زمان باعث کدر شدن سطح ظرف و از بین رفتن زیبایی آن شوند.

زنگ زدگی یا خوردگی 

برخی از ظروف فلزی مانند آلومینیوم یا آهن ممکن است در تماس مداوم با آب و شوینده‌های قوی دچار زنگ‌زدگی یا خوردگی شوند. این ظروف معمولاً نسبت به دمای بالا و مواد شوینده واکنش نشان می‌دهند و به راحتی آسیب می‌بینند.

ظروف چوبی (تخته گوشت، قاشق و چنگال چوبی)

ظروف چوبی به دلیل خواص طبیعی خود نباید در ماشین ظرفشویی قرار گیرند. تماس مداوم با آب و بخار می‌تواند آسیب‌های زیادی به این ظروف وارد کند.

• تغییر شکل و پوسیدگی: چوب در تماس با آب داغ و بخار ماشین ظرفشویی، آب را جذب می‌کند و همین باعث تغییر شکل، ترک‌خوردن و حتی پوسیدگی می‌شود. این آسیب‌ها باعث از بین رفتن کیفیت و زیبایی ظروف چوبی می‌شود.

• روش‌های شستشوی مناسب: برای شستن ظروف چوبی، بهتر است از آب ولرم و یک دستمال نرم استفاده کنید. پس از شستشو، باید ظروف چوبی را سریعاً خشک کرده تا از آسیب جلوگیری شود. استفاده از روغن‌های مخصوص چوب می‌تواند به حفظ کیفیت و زیبایی آن‌ها کمک کند.

ظروف سرامیکی با تزئینات یا رنگ پریده

ظروف سرامیکی که تزئینات رنگی دارند یا ظروف قدیمی ممکن است در برابر حرارت و مواد شوینده ماشین ظرفشویی آسیب‌پذیر باشند.

کمرنگ شدن تزئینات

طرح‌ها و رنگ‌های روی ظروف سرامیکی ممکن است در اثر شستشو در ماشین ظرفشویی به‌تدریج کمرنگ یا پاک شوند. این مشکل به‌ویژه برای ظروف تزئینی و قدیمی که ارزش زیادی دارند، جدی‌تر است.

آسیب‌پذیری در برابر مواد شوینده و حرارت

مواد شوینده قوی و حرارت زیاد می‌توانند به سطح سرامیکی آسیب بزنند و باعث ترک یا شکستگی شوند. برای جلوگیری از این مشکلات، بهتر است این ظروف را با دست و با مواد شوینده ملایم شستشو دهید.

ظروف با درب های پلاستیکی

بسیاری از ظروف نگهدارنده غذا یا شیشه‌های مخصوص فریزر دارای درب‌های پلاستیکی هستند. این درب‌ها در برابر حرارت ماشین ظرفشویی حساس‌اند.

تغییر شکل درب‌ها 

برخی پلاستیک‌ها در دمای بالا نرم می‌شوند و ممکن است تغییر شکل دهند یا ذوب شوند. این مشکل به ویژه برای درب‌هایی که دارای کیفیت پایین‌تر هستند، بیشتر رخ می‌دهد.

پیشنهاد استفاده 

درب‌هایی که علامت مقاوم در برابر حرارت ندارند، نباید داخل ماشین ظرفشویی گذاشته شوند. این درب‌ها بهتر است جداگانه و با دست شسته شوند.

ظروف با لبه های تیز یا حساس

برخی ظروف مانند بشقاب‌های شیشه‌ای خاص یا سرامیک‌های دست‌ساز دارای لبه‌های ظریف و تیز هستند.

• خطر شکستگی: لبه‌های تیز در برابر ضربه یا فشار داخل ماشین ظرفشویی بسیار آسیب‌پذیرند و ممکن است لب‌پر یا شکسته شوند. همچنین، این لبه‌ها ممکن است باعث آسیب به سایر ظروف داخل ماشین ظرفشویی شوند.

• پیشنهاد شستشوی دستی: برای محافظت از لبه‌های ظروف حساس، آن‌ها را به‌صورت دستی و با احتیاط بیشتر بشویید. این کار به شما کمک می‌کند تا از شکستن یا آسیب دیدن این ظروف جلوگیری کنید.

ظروف آلومینیومی

ظروف آلومینیومی نیز از جمله ظروفی هستند که نباید در ماشین ظرفشویی قرار بگیرند. ظروف آلومینیومی ممکن است در اثر ترکیب با شوینده‌های قوی، تغییر رنگ دهند یا دچار خوردگی شوند. همچنین، سطح آن‌ها ممکن است مات یا لکه‌دار شود. برای محافظت از این ظروف، شستشوی دستی با مواد شوینده ملایم پیشنهاد می‌شود.

جمع‌ بندی

برای افزایش عمر ظروف و حفظ زیبایی و کیفیت آن‌ها، همیشه دستورالعمل تولیدکننده را برای شستشو بررسی کنید. از قرار دادن ظروف حساس، تزئینی یا غیر مقاوم در برابر حرارت در ماشین ظرفشویی خودداری کنید. با رعایت این نکات ساده، می‌توانید مطمئن باشید که ظروف شما برای مدت طولانی سالم و زیبا باقی می‌مانند. همچنین، به‌جای استفاده روتین و عمومی از ماشین ظرفشویی، بهتر است ظروف خاص را با دقت و به‌صورت دستی تمیز کنید. این کار شاید کمی زمان‌بر باشد، اما از آسیب‌دیدن ظروف ارزشمند شما جلوگیری خواهد کرد.

سوالات متداول

 آیا می‌توان ظروف چوبی را در قفسه بالایی ماشین ظرفشویی قرار داد؟
خیر، حتی در قفسه بالایی هم دمای بالا و رطوبت باعث آسیب به چوب می‌شود.

 چرا ظروف آلومینیومی در ماشین ظرفشویی تغییر رنگ می‌دهند؟
به دلیل واکنش شیمیایی آلومینیوم با شوینده‌ها و حرارت زیاد.

آیا همه درب‌های پلاستیکی قابل شستشو در ماشین ظرفشویی هستند؟
خیر، فقط درب‌هایی که علامت مقاوم در برابر حرارت دارند مناسب ماشین ظرفشویی هستند